สารานุกรมสุขภาพ - ลำไส้คือสมองส่วนที่สอง

RTI Radio Taiwan International RTI Radio Taiwan International

      ในทางกลับกัน เมื่อระบบลำไส้ทำงานได้ดีและจุลินทรีย์ในลำไส้อยู่ในสมดุล จะสามารถผลิตเซโรโทนินและเอ็นดอร์ฟิน ซึ่งช่วยให้รู้สึกผ่อนคลายและมีความสุข ลดความเสี่ยงของการอักเสบ และเสริมการทำงานของระบบประสาท สุขภาพลำไส้จึงไม่เพียงส่งผลต่อการย่อยอาหาร แต่ยังมีบทบาทสำคัญต่อสมองและสุขภาพโดยรวม การรักษาสมดุลของจุลินทรีย์ในลำไส้สามารถลดการอักเสบ ส่งเสริมการทำงานของสมอง และช่วยให้รับมือกับความเครียดได้ดีขึ้น การรับประทานอาหารที่เหมาะสม ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ และจัดการความเครียด ล้วนเป็นวิธีที่ช่วยให้แกนลำไส้และสมองทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ และเสริมสร้างสุขภาพโดยรวมให้แข็งแรงยิ่งขึ้น

เมื่อคนเรามีความเครียด ทำไมลำไส้ถึงมีปัญหา? 

     นพ.เฉินป๋อเยี่ยน อธิบายว่า เมื่อรู้สึกเครียด ร่างกายจะหลั่งฮอร์โมนความเครียด เช่น คอร์ติซอล ซึ่งส่งผลต่อการเคลื่อนไหวของลำไส้และสมดุลของจุลินทรีย์ในลำไส้ อาจทำให้เกิดอาการท้องผูกหรือท้องเสีย ซึ่งเป็นปฏิกิริยาของลำไส้ต่อความเครียดโดยตรง นอกจากนี้ ลำไส้ยังส่งสัญญาณสถานะผิดปกติกลับไปยังสมองผ่านเส้นประสาทเวกัส ทำให้รู้สึกกังวลหรืออารมณ์แปรปรวน 

     นพ.เฉินยังกล่าวเพิ่มเติมว่า ความเครียดกระตุ้นต่อมหมวกไตและต่อมใต้สมองให้หลั่งฮอร์โมนความเครียด เช่น คอร์ติซอลและอะดรีนาลีน ซึ่งแม้จะช่วยให้ร่างกายตอบสนองต่อความเครียดได้ดีขึ้น แต่ก็อาจส่งผลกระทบด้านลบต่อระบบทางเดินอาหารได้ หากอยู่ในภาวะเครียดเป็นเวลานาน การเคลื่อนไหวของลำไส้อาจช้าลงหรือเร็วขึ้นจนทำให้ระบบทางเดินอาหารเสียสมดุล และยังสามารถส่งผลต่อสมองผ่านทางเส้นประสาทเวกัสหรือระบบภูมิคุ้มกัน อาจทำให้มีสมาธิสั้น อารมณ์แปรปรวน หรือเกิดภาวะซึมเศร้าได้