เทศกาลไหว้พระจันทร์เป็นเทศกาลประเพณีที่สำคัญอย่างหนึ่งของชาวจีน โดยตรงกับวันที่ 15 เดือน 8 ตามปฏิทินจันทรคติจีน ซึ่งในปีนี้เทศกาลไหว้พระจันทร์ในปฏิทินสุริยคติตรงกับวันศุกร์ที่ 29 กันยายน สำหรับที่มาของเทศกาลไหว้พระจันทร์ มีการกล่าวถึงตำนาน 3 ประการ
ประการแรก: เกี่ยวกับการเกษตร เนื่องจากช่วงกลางฤดูใบไม้ร่วงตรงกับช่วงที่เก็บเกี่ยวพืชผลทางการเกษตร จึงมีการเฉลิมฉลองเซ่นไหว้พระจันทร์ ขณะเดียวกันก็จะเซ่นไหว้เจ้าที่(ถู่ตี้เสิน) เพื่อแสดงความขอบคุณต่อเทพเจ้า
ประการที่สอง: เกี่ยวกับตำนานฉางเอ๋อบินไปดวงจันทร์ เล่ากันว่า ฉางเอ๋อและโฮ่วอี้ เป็นคู่รักที่รักกัน เพื่อให้โฮ่วอี้ที่ยิงดวงอาทิตย์สำเร็จ ฉางเอ๋อจึงคุกเข่าอ้อนวอนหวังหมู่เหนียงเหนียงเพื่อขอยาอายุวัฒนะ(เซียนตัน) แต่เผิงเหมิง(蓬蒙)ผู้ทรยศและละโมบพยายามขโมยยาอายุวัฒนะนี้ แต่เพื่อปกป้องไม่ให้คนร้ายแย่งไป ฉางเอ๋อก็เลยกลืนยาอายุวัฒนะลงท้อง ตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา ผู้คนจึงตั้งโต๊ะเซ่นไหว้ดวงจันทร์ทุกปี ซึ่งวันที่เซ่นไหว้ก็ตรงกับวันที่ฉางเอ๋อบินสู่ดวงจันทร์ ตรงกับวันที่ 15 เดือน 8 ตามปฏิทินจันทรคติ เพื่ออธิษฐานขอให้ฉางเอ๋อกลับมาพบกับโฮ่วอี้อย่างปลอดภัย สิ่งนี้มีก็กลายเป็นเหตุผลหนึ่งในการชมจันทร์และเซ่นไหว้พระจันทร์ในช่วงเทศกาลไหว้พระจันทร์นั่นเอง
ประการที่สาม: เกี่ยวกับอัครเสนาบดีเฝยจี(唐軍裴寂) ยุคราชวงศ์ถัง จากการวิจัยของนักประวัติศาสตร์กล่าวว่า อัครเสนาบดีเฝยจี ได้รับแรงบันดาลใจจากพระจันทร์เต็มดวง ได้ประดิษฐ์ขนมไหว้พระจันทร์มอบให้กับกองทัพเพื่อแก้ปัญหาการขาดแคลนอาหาร ทำให้ทหารสามารถปราบกบฏราชวงค์สุยสำเร็จ ดังนั้นตั้งแต่สมัยราชวงศ์ถังเป็นต้นมา เทศกาลกลางฤดูใบไม้ร่วงจึงมีธรรมเนียมมอบขนมให้กับขุนนาง จนต่อมาในสมัยราชวงศ์หมิงและชิงได้กลายเป็นเทศกาลประเพณีที่สำคัญของจีน
สิ่งที่ไม่ควรปฏิบัติในช่วงเทศกาลไหว้พระจันทร์
1: อย่าหยอกล้อกระต่าย เล่ากันว่า ฉางเอ๋อตอนอยู่บนโลกมนุษย์รักกระต่ายมาก ดังนั้น บางคนแนะนำว่าก่อนและหลังเทศกาลไหว้พระจันทร์ เจ้าของกระต่ายควรมีความอ่อนโยนต่อกระต่าย ไม่เช่นนั้นกระต่ายจะร้องเรียนต่อวังพระจันทร์
2: เด็กผู้ชายไม่ควรเซ่นไหว้ดวงจันทร์ จากบันทึก เยี่ยนจิงซุ่ยสือจี้《燕京歲時記》(เอกสารบันทึกเรื่องราวในปักกิ่ง) กล่าวว่า หากเด็กผู้ชายเซ่นไหว้ดวงจันทร์ จะทำให้ป่วยง่าย หรือทำให้คุณภาพการนอนหลับอาจได้รับผลกระทบจากแรงโน้มถ่วงของดวงจันทร์
3. ไม่แนะนำให้ไปชายทะเลหรือริมแม่น้ำ เนื่องจากในช่วงเทศกาลไหว้พระจันทร์น้ำขึ้นน้ำลงบ่อย อาจเกิดคลื่นรุนแรง จึงไม่แนะนำลงเล่นน้ำ
4: เด็กผู้หญิงไม่ควรเซ่นไหว้เทพเจ้าเตาไฟ จากบันทึก เยี่ยนจิงซุ่ยสือจี้《燕京歲時記》กล่าวว่า ผู้ชายไม่ควรเซ่นไหว้พระจันทร์ และผู้หญิงก็ไม่ควรเซ่นไหว้เทพเจ้าเตาไฟ เพราะในสมัยโบราณเชื่อว่าเทพเจ้าแห่งเตาไฟเป็นผู้ชาย และเทพเจ้าดวงจันทร์เป็นผู้หญิง เพราะถ้าไหว้แล้วจะโชคไม่ดี
5. ผู้ที่เคยแท้งบุตรหรือมีร่างกายอ่อนแอไม่ควรไปชมจันทร์ เนื่องจากพระจันทร์เต็มดวงคือ หยิน พลังหยินจึงไม่เหมาะสำหรับผู้ที่อ่อนแอ
6: อย่าชี้นิ้วไปที่เทพเจ้า เล่ากันว่า บนดวงจันทร์มีเทพอู๋กัง และฉางเอ๋อ อาศัยอยู่ การใช้นิ้วชี้ไปยังดวงจันทร์เป็นการไม่แสดงความเคารพ
*หมายเหตุ ที่กล่าวมาข้างต้นเป็นการอ้างอิงถึงความเชื่อและธรรมเนียมปฏิบัติ